Nieuwbouw en bezuinigingen vragen om keuzes maken

Als je met minder geld toe moet, kun je een tijdje vooruit door hier en daar minder te doen en misschien wat meer bij de Aldi en de Lidl te kopen. Maar als het dan met nog minder moet ontkom je op een bepaald moment niet aan keuzes die gemaakt moeten worden. Zo ook bij de Bibliotheek Deventer.

De bibliotheek heeft een flinke bezuinigingsopdracht, die met de nieuwe bezuinigingen nog hoger kan worden. Dat betekent dat ook wij, naast hier en daar minder doen, ook keuzes moeten maken. Die uiteindelijk vastgesteld moeten worden door de gemeenteraad.

De bibliotheek kent een goede spreiding over de wijken en dorpen in de gemeente, waar ruim 50% van de bevolking regelmatig tot vaak komt. De vestigingen in de wijken en de dorpen zorgen voor 60% van de resultaten. Voor de bibliotheek is een goede spreiding van groot belang. Zeker kinderen horen in de buurt terecht te kunnen bij een bibliotheek. Over het belang van taal en lezen heb ik het hier al eerder gehad. Om de kosten van de gespreide bibliotheekvoorziening terug te brengen, zorgen we dat de bibliotheekfunctie onderdeel is of wordt van een multifunctioneel gebouw. Dat hebben we al gerealiseerd in Keizerslanden, Schalkhaar, Lettele en Okkenbroek. De plannen voor Diepenveen en Bathmen zijn vergevorderd.

Daarnaast zijn we bezig met nieuwbouw van de Bibliotheek Centrum in het SNS-gebouw aan de Stromarkt. De NV Bergkwartier is de eigenaar van het bankgebouw die de verbouwing voor de nieuwe bibliotheek ter hand zou nemen. Daarvoor zijn de plannen al ver uitgewerkt. Door de financiële veranderingen in de bankenwereld kan de NV Bergkwartier niet voor dezelfde kosten de verbouwing realiseren. Er zal een kleinere bibliotheek moeten komen om het haalbaar te maken, en de gemeente zal het project ter hand moeten gaan nemen omdat zij met gunstigere voorwaarden wel geld kan verkrijgen voor de noodzakelijke investering. Dat levert weliswaar vertraging op in de planvorming en de realisatie van de nieuwbouw Bibliotheek Centrum maar het resultaat zal een toekomstbestendige bibliotheek opleveren waar we kunnen inspelen op de veranderende functie van de bibliotheek.

Tot zover is er niks aan de hand. Maar vervolgens moeten we rekening houden met de bezuinigingen. Wat betekenen die bezuinigingen nu?

Hier en daar minder doen
In eerste instantie betekent dat 'hier en daar minder doen'. De bibliotheek zal de formatie met ca. 12,5% moeten afbouwen om kosten terug te brengen. Dat doen we o.a. door meer zelfbediening door te voeren. Gelukkig kan dat door verbeterde automatisering. Meer open met minder mensen noemen we dat. Zo gaat de Bibliotheek Centrum per maart op maandagmiddag open en op zaterdag een uur langer, terwijl we over het totaal minder uren inzetten. Het aantal zelfbedieningsuren stijgt.
In dit verband zullen ook de tarieven wat meer stijgen dan de trend. Ook de gebruiker vragen we iets bij te dragen.
De verplaatsing van de bibliotheek in Diepenveen naar Hof van Salland levert straks een bibliotheek op die meer open is maar minder kost (huisvesting én personeel) dan de huidige zelfstandige bibliotheek in Diepenveen.

Keuzes maken
Maar die maatregelen bij elkaar leveren niet voldoende op om alle bezuinigingen te realiseren. Er moeten ook keuzes gemaakt worden. Als we alle vestigingen open willen houden en vernieuwen komen we geld tekort. En dan is het nog de vraag is hoeveel we nog meer moeten bezuinigen als onderdeel van de voorgenomen Cultuurbezuiniging van € 700.000. De keuzes die gemaakt moeten worden komen op hoofdlijnen op het volgende neer.

Als we de nieuwbouw willen realiseren - zoals dat nu het plan is -  kunnen we niet alle vestigingen open houden.
Als we alle vestigingen willen open houden, moet de nieuwbouw goedkoper, kleiner of in het uiterste geval - niet doorgaan.

Dat is op hoofdlijnen de slotsom van alle scenario's die we gemaakt en doorgerekend hebben. Dat betekent dat we de komende weken met de gemeente aan de slag gaan om te kijken of en hoe een goedkopere nieuwbouw gerealiseerd kan worden. Kunnen we de kosten van de nieuwbouw voldoende terugbrengen en toch een goede beleefbibliotheek realiseren.
Ergens in maart / april zal alle informatie beschikbaar zijn en zullen de uiteindelijke keuzevarianten gemaakt worden.

Als het er financieel op aan komt vinden we als bibliotheek goede spreiding nog belangrijker dan goede nieuwbouw. Maar we gaan alles op alles zetten om de combinatie voor elkaar te krijgen, door een goede nieuwe bibliotheek te maken die flink goedkoper is en toch het perspectief biedt voor een optimale beleefbibliotheek in het hart van de stad en de gemeente.

Jos Debeij
jdebeij@obdeventer.nl